Bizim devlet fakirden alıp zengine vermekte
Enerji bakanı Taner Yıldız doğalgazı tüple karşılaştırarak doğalgazın çok ucuz olduğunu 60 liraya tüpe verilen paranın doğalgaz ile 10 liraya karşılandığını söylüyor. Bu bir yanıltmaca. Tüp’te aynı doğalgaz kullanılmıyor mu? Peki ama tüp niçin pahalı? Vergiler yüzünden. Şu an İstanbul’da bir ev tüpünün fiyatı 66 lira Anadolu’nun bir çok yerinde bu tüpün fiyatı 74 liraya kadar yükseliyor. Bu fiyatın üçte ikisi tüp’ün üzerine yüklenen vergilerden oluşmakta. Tüp’ün maliyetindeki en yüksek kalem ulaştırma. Benzin üzerindeki yüksek vergileri de hesaba katarsak bir tüp alan vatandaş en az 40 lira vergi ödüyor. Evlerinde Tüp kullanan insanların profilini gözönüne getirin. Bunlar en düşük gelire sahip olan vatandaşlarımız. Enerji Bakanı’mız Taner Yıldız diyor ki ısınma için kullanılan doğalgazı maliyetinin altında satıyoruz. Bizim de gözlerimiz yaşarıyor! Devletimiz bizi ne kadar çok seviyor! Diğer yandan aynı devletimiz en alt gelir grubuna Tüp satarken çok yüksek oranda vergi alıyor. Devlet en fakirden alıyor orta sınıf ve zengine veriyor. Bizim devlet orta sınıfada kolay kolay para vermez. Acaba niçin doğalgazı evlere ısınma için maliyetinin altında satıyor?
Onun da bir nedeni var. Doksanlı yıllarda AK parti hükümeti öncesinde İran ve Rusya ile yapılan ya al yada öde anlaşmaları. Devlet bu doğalgazı satamazsa bile almayı taahhüt ettiği doğalgazın ücretini Rusya ve İran’a ödemek zorunda. Türkiye 2010 yılında Rusya’ya almadığımız doğalgaz için 1.1 milyar dolar ödemek zorunda kalmıştı. Bu nedenden dolayı devlet doğalgazı maliyetinin altında evlere ısınmak için satmakta. 2011’de yapılan antlaşma ile Rusya ile ya al yada öde anlaşmasını iptal ettik. Artık Rusya’ya aldığımız doğalgaz kadar para ödeyeceğiz. Hatta Rusya 2008 krizi nedeniyle AB’ye Türkiye’ye indirim yaptı. 500 dolar olan fiyatı önce 450 dolara 2012 için de fiyat beklentisini 393 dolara çekti. Tabi bunu bizi çok sevdiği için değil Pazar payını arttırmak için yapıyor. Avrupa Pazar payı %23 olan Rusya bunu %30’a yükseltmek istiyor. Ancak Rusya ilerki yıllarda Pazar payını istediği seviyeye yükselttikten sonra petrol piyasasındaki fiyat artışlarını gerekçe göstererek fiyatları yeniden yükseltmek isteyecektir. Ayrıca eğer gerekli yatırımlar yapılırsa Türkiye Irak ve Körfez ülkelerinden ve Türkmenistan’dan çok daha ucuza doğalgaz alabilir. Hatta Türkiye bu hatları Türkiye üzerinden Avrupa’yada uzatarak Avrupa’ya ucuz doğalgaz götürmek istiyor. Eğer bu projeler başarılı olursa hem Türkiye büyük gelirler elde edecek hem de Avrupa doğalgaz kaynaklarını çeşitlendirmiş ve Rusya’ya olan bağımlılığını azaltmış olacaktır. Rusya bu projelerin gerçekleşmesini istemiyor.Çünkü Rusya Türkmenistan’dan doğalgazı 100 dolar civarından alıyor. Türkiye’ye ve Avrupa’ya 400 dolar’dan satıyor
Enerji Bakanımız Taner Yıldız doğalgazı aldığımız fiyatın altına satıyoruz diyor ya. Ancak çok yüksek fiyattan alıyorsunuz. Şu an ki doğalgaz satış fiyatı bile orta sınıf için çok yüksek. Hele de kışa girerken doğalgaza %10- %20 zam yapılıyor. Türkmenistan’dan 100 dolar’a almanın mümkün olduğu halde doğalgazı Rusya’dan 400 dolardan alınıyor. Hatta yakın zamana kadar Azerbeycan’dan alınan doğalgazın fiyatı 130 dolardı. Ancak Azerbeycan bile madem o kadar paranız çok Rusya’ya ve İran’a çuvalla para ödüyorsunuz. Bize de biraz fazla verin diyerekten fiyatı 2012 yılında 330 dolar’a çıkarttı. Artık olay bitmiştir. Azerbeycan bile bize 330 dolardan doğalgazı sattıktan sonra ucuz doğalgaz alma seçeneğimiz kalmamıştır. Eğer Türkmenistan’a ve Irak üzerinden körfez ülkelerine doğalgaz boru hatları uzatsak bile taban fiyat 330 dolar olacak. Bu fiyatın altında doğalgaz alamayacağız.
Bunda AK parti hükümeti öncesinde Rusya ve İran ya al ya da öde anlaşmalarının payı büyük. Ancak Azerbeycan fiyatı 130 dolardan 330 dolara AK Parti hükümeti sırasında çıkardı. Eğer daha çok gayret gösterilebilseydik yada İran’a ve Rusya ile pazarlıkları daha çetin geçirseydik daha makul bir fiyatta antlaşmamız mümkün olabilirdi. 20 yıldır yapılagelen hataların bedeli olarak 200 dolar’ın altında almamızın mümkün olduğu doğalgaz’a 400 dolar para ödüyoruz. Birde seviniyoruz ki Dünya’nın en önemli doğalgaz ve petrol kaynakları çevremizde. Enerji Bakanı Taner Yılmaz diyor ki Petrol fiyatları dünyanın her yerinde aynıdır. Küresel fiyat ne ise o fiyattan ucuza alamayız. Petrolü ucuza alma imkanımız yok. Ancak doğalgaz taşınması güç olduğu için dünyanın farklı yerlerinde 100 dolar ile 550 dolar arasında fiyatlardan satılmaktadır. Ancak biz Türkiye olarak doğalgaz denizinin ortasında doğalgazı 400 dolardan almayı başarabildik. Bundan sonra devlet aldığı fiyattan bile satsa doğalgazı pahalı kullanan bir ülke olacağız.
İran’a ise fiyatı yükseltti. Şu an İran’a ödenen fiyat 524 dolara çıktı. Ya al yada öde anlaşmalarından dolayı o fiyattan almak zorundayız. Türkiye Azerbeycan’dan yıllık ortalama 7 milyar İran’dan 10-12 milyar Rusya’dan ise 24 milyar metreküp doğalgaz alıyor. İran teröre destek vermeyi sürdürürken, Türkiye’yi istikrarsızlaştırmak için Türkiye’ye 100 ajan yollarken bize İran’a tonla para ödüyoruz. Burda ciddi bir yanlış var. En azından İran’dan aldığımız bu doğalgazı kesip aynı doğalgazı Azerbaycan’dan alamazmıyız? İran’a verdiğimiz bunca paraya rağmen İran bizim aleyhimizde politikalar sürdürmeye devam ediyor. Hem Dışişleri Bakanlığımız Hemde Enerji Bakanlığımız bu konuyu ciddi bir şekilde gözden geçirmek zorunda.
Petrole ve doğalgaza sahip ülkeler bu güçlerini gerektiği zaman silah olarak kullanmaktadırlar. Petrol ve doğalgaz akışını kesebilirler ancak bu çok tehlikeli bir durum. Uzun vadede böyle uygulamalar petrol ve doğalgaz üreten ülkelere de zarar verir.Tüketici ülkeler farklı alternetifler bularak petrol ve doğalgaz üreten ülkelere bağımlılıklarını azaltabilirler. Bu da Pazarlarını kaybetmelerine neden olur. Ancak üretim kotalarını koyarak üretimi azaltmakta ve böylece fiyatı yükseltmektebilirler. Hem fiyat yükseldiğinden gelirleri artmakta hemde güçlü bir politik mesaj vermektedir. Opec ülkeleri hem petrol fiyatlarını arttırmak hemde İsrail’e karşı politik mesaj vermek için bu taktiği sıkça kullandı. Örneğin petrol krizinden önce İsrail Filistin çatışmasında İsrail’i destekleyen Japonya şimdi Filistin devletini tanımakta ve Arap çözüm planını desteklemektedir. Arap ülkeleri Filistin sorunu çözememesine rağmen Petrol’ü silah olarak kullanarak Filistin’in haklılığını 130 ülkeye kabul ettirdi. Belki bu ülkelerden büyük kısmı aynı Japonya gibi Arap devletleriyle ilişkilerini bozmamak için böyle bir söylemde bulunmakta ancak Bizim KKTC’mizi bizden başka kimse tanımaz iken Filistin devletini 130 adet BM üyesi devlet tanımaktadır.
Diğer yandan Petrol ve doğalgaz tersine silah olarak ta kullanılabilir. Örneğin Batı İran’ın doğalgaz ve Petrolünü almayarak İran’a baskı uygulamakta. Birçok ülke doğalgaz ve petrol satmakta. Aynı Batı’nın yaptığı gibi bizde bunların arasından tercih yapabilir hemde bizim karşı politika üretenlerden aldığımız doğalgaz ve petrol miktarını azaltabiliriz. Daha da iyisi eğer doğalgazda üretici ülkeler fiyat artışı yaptıkları zaman doğalgaz talebimizi azaltarak tepki verebiliriz. Rusya geçtiğimiz birkaç yılda Doğalgaz fiyatında bir miktar indirim yaptı ancak ortamı uygun bulduğunda fiyatı yeniden yükseltmek isteyecektir. Eğer buna uygun plan yapabilirsek Rusya bir fiyat artışı yaptığı zaman eğer buna güçlü bir tepki verebilirsek fiyat artışını geri çekebilir. Enerji Bakanı Taner Yıldız sanayide doğalgaz kullanımını teşvik etmediğini söylemekte. Sanayide kısa dönemde bir geçiş yapılamaz. Ancak her sene sanayide kullanılan doğalgaza belli miktar zam yapılırsa sanayi doğalgaz talebini artırmayacak ve kullandığı doğalgazı farklı alternetiflerle değiştirmenin yollarını arayacaktır.
Devletimiz neye güvenerek hanelerde ısınma için doğalgaz kullanımını tavsiye ediyor? Rusya uzun yıllar boyunca bize aynı fiyattan vermez. Ancak devlet doğalgazı aldığı fiyatı aldığı fiyatın altında satarak, Ev tüpüne ve kömüre ve bunların maliyetlerinin en büyük kısmı olan ulaşım sağlayan benzine yüksek vergi yükleyerek doğalgazı en avantajlı konuma getirmekte. Bunun en vahim kısmı devlet gelir seviyesi en düşük kısımdan en yüksek vergiyi almakta, böylece fakirden alıp zengine vermekte. Eğer ev tüpü, kömür ve benzin üzerindeki vergileri kaldırırsak bunların fiyatlarını düşürür hem fakirden alıp zengine verdiğimiz adaletsiz sistemi düzeltmiş hem hanelerde kullanılan doğalgazın talebini azaltmış oluruz.
Tabi en kesin çözüm yenilebilir enerji kaynakları. Hem bireyler hem de şirketler mümkün olduğunca yenilenebilir enerji kaynaklarına geçmeye çalışmalı. Uygun projelerle bir evin ısınma hatta elektirik harcamaları yenilenebilir enerji kaynakları ile karşılanabilmekte. Almanya ve ABD’de örnekleri sıkça görülmekte. Hatta Türkiye’de böyle projeler uygulanmaya başlandı. Hem devlet hem belediyeler bu projeleri desteklemeli. Ucuza doğalgaz alma fırsatlarımızı kaybettik. Ancak yenilenebilir enerjilere yüksek yatırım yaparsak uluslarası areneda rekabetçi olarak kalabiliriz.
Kaynaklar
1- http://www.sabah.com.tr/Ekonomi/2012/06/27/dogalgaz-fiyati-dusuyor-iran-zam-yapiyor
2- http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=1339146&title=rusya-dogalgaz-fiyat-beklentisini-393-dolara-cekti
3-http://www.yg.yenicaggazetesi.com.tr/habergoster.php?haber=72217
4- http://www.aygaz.com.tr/Tuplugaz/Price.aspx?NRMODE=Published&NRORIGINALURL=%2ftr-TR%2fTuplugaz%2fFiyatlar%2f&NRNODEGUID=%7b23CAD152-127F-4BA1-AFC3-AD5382C40CFC%7d&NRCACHEHINT=NoModifyGuest
5- http://www.sabah.com.tr/Ekonomi/2011/12/30/al-ya-da-odeden-kurtulduk
6- hurriyet..
7- http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_states_with_limited_recognition
8- http://www.zaytung.com/fotohaberdetay.asp?newsid=139561
